Ο πλακούντας είναι μια δομή-όργανο που αναπτύσσεται στη μήτρα κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Ο ρόλος του είναι να παρέχει οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά για την ανάπτυξη του μωρού αλλά και να απομακρύνει τα προϊόντα αποβλήτων από το αίμα του. Ο ώριμος πλακούντας έχει διάμετρο 15-18 cm και ζυγίζει περίπου 450 γραμμάρια. Συνδέεται με το τοίχωμα της μήτρας, με μια πολύ μεγάλη επιφάνεια και με τον ομφάλιο λώρο με το μωρό. Στις περισσότερες εγκυμοσύνες, ο πλακούντας βρίσκεται στην κορυφή ή στην πλευρά της μήτρας.
Υπάρχουν κάποιες καταστάσεις που μπορούν να επηρεάσουν την υγεία, την πρόσφυση αλλά και τη γήρανση του πλακούντα όπως είναι:
Η ηλικία της μητέρας
Η πρόωρη ρήξη των μεμβρανών
Η υψηλή αρτηριακή πίεση
Η πολύδυμη κύηση
Η πήξη του αίματος
Κάποια προηγούμενη χειρουργική επέμβαση στην μήτρα
Κάποιες προηγούμενες διαταραχές στον πλακούντα κατά την διάρκεια αυτής της εγκυμοσύνης
Η κατάχρηση ουσιών
Και κάποιο τραύμα στην κοιλιά, όπως από μια πτώση ή γενικά κάποια πληγή στην κοιλιακή χώρα .
Τα πιο συχνά προβλήματα του πλακούντα είναι η αποκόλληση και η θέση του, δηλαδή εάν καλύπτει τον τράχηλο που ονομάζεται προδρομικός πλακούντας.
Ο προδρομικός πλακούντας μπορεί να προκαλέσει σοβαρή κολπική αιμορραγία πριν ή κατά τον τοκετό διότι καλύπτει μερικώς ή ολικά τον τράχηλο και εμποδίζει την έξοδο του εμβρύου από τη μήτρα.
Ακόμα ένα πρόβλημα που αφορά τον πλακούντα είναι η διείσδυσή του στο τοίχωμα της μήτρας. Ο στιφρός πλακούντας εμφανίζεται όταν τα αιμοφόρα αγγεία του πλακούντα αυξηθούν και εισχωρούν πάρα πολύ βαθιά μέσα στο τοίχωμα της μήτρας. Η εμφάνιση στιφρού πλακούντα μπορεί να προκαλέσει κολπική αιμορραγία κατά τη διάρκεια του τρίτου τριμήνου της κύησης και σοβαρή απώλεια αίματος μετά τον τοκετό. Στην αντιμετώπιση μπορεί να απαιτηθεί η καισαρική τομή, ή σε ανεξέλεγκτη αιμορραγία, η θεραπεία να απαιτήσει χειρουργική αφαίρεση της μήτρας (κοιλιακή υστερεκτομή).
Τέλος, εάν ο πλακούντας δεν αποκολληθεί εντός 30 έως 60 λεπτά μετά τον τοκετό, είναι γνωστή ως στέρεη πρόσφυση πλακούντα. Τέτοιος πλακούντας μπορεί να υπάρξει επειδή ο πλακούντας είναι παγιδευμένος πίσω από ένα εν μέρει κλειστό τράχηλο ή επειδή ο πλακούντας βρίσκεται ακόμα πάνω στο τοίχωμα της μήτρας, είτε χαλαρά (προσκολλημένος πλακούντας) ή βαθιά (στιφρός πλακούντας). Εάν αφεθεί χωρίς θεραπεία, μια διατήρηση υπολειμμάτων πλακούντα μέσα στη μήτρα μετά τον τοκετό, μπορεί να προκαλέσει σοβαρή λοίμωξη ή απειλητική για τη ζωή αιμορραγία της μητέρας.
Όλα αυτά μπορούν να προληφθούν από τις τακτικές επισκέψεις και εξετάσεις που γίνονται στον γυναικολόγο.
